UVS en Oranje
In de schaduw van het ‘grote’ Nederlands voetbalelftal figureren veel Oranje elftallen in allerlei variaties. Uit die schaduw kwamen vorig jaar in ieder geval de voetbaldames met hun fantastische EK. Maar daarnaast waren en zijn er ook nog teams zoals het Nederlands militair elftal, het Nederlands studentenelftal, het Nederlands zaalvoetbalteam en het Nederlands daklozenelftal. Ik vergeet er ongetwijfeld nog wel een paar.
Zo’n kleine vijftig jaar lang is er ook een officieel Nederlands amateurelftal geweest. Om precies te zijn van 1956 tot 2007. Langzamerhand verdwijnen die wapenfeiten in de vergetelheid van de voetbalhistorie.
De inbreng van UVS’ers in dat Oranje is niet onbelangrijk geweest. Reden genoeg om nog een keertje stil te staan bij het Leidse aandeel in die periode. Eind zestiger jaren van de vorige eeuw speelde UVS geweldig voetbal op het hoogste amateurniveau met als hoogtepunt (voor velen wellicht het dieptepunt) de strijd om het algemeen landskampioenschap tegen het Amsterdamse DCG. Ondanks beter voetbal van UVS ging die strijd met 2-1 voor 20.000 toeschouwers in Heemstede verloren. UVS’ers hadden zich in ieder geval in de kijker gespeeld bij de keuzeheren van de KNVB, want in de vier jaren daarna mocht er regelmatig tijdelijk een blauwwit shirt geruild worden voor een oranje. Vier maanden na die smadelijke nederlaag tegen DCG stonden er in Veendam maar liefst drie UVS’ers in het Nederlands elftal voor een wedstrijd tegen de amateurs van (toen nog) West-Duitsland. Leo Holl maakte een droomdebuut in Oranje en werd matchwinnaar met het enige doelpunt:1-0.Jan Leget en Hennie Plezier completeerden de Leidse inbreng. 
Veel van die amateur-internationals maakten de overstap naar het profvoetbal. Stanley Menzo, Theo Laseroms, John de Wolf, Henk ten Cate, Theo van Duivenbode, Theo Pahlplatz en Jan Mulder zijn daar voorbeelden van. Gespeeld werd o.m. in kwalificatietoernooien voor de Olympische spelen (toen nog uitsluitend toegankelijk voor de pure amateursporters), de Europese beker voor landenteams en verschillende landentoernooien. De amateurnorm werd in Nederland streng gehanteerd. Letterlijk speelde men bijna voor een appel en een ei, want een lunchpakket was vrijwel het enige dat de spelers ontvingen. Het was voor international Jan Leget (die in Lugdunum was begonnen en daar als 16-jarige in het eerste debuteerde en na vier jaar overstapte naar UVS) op enig moment reden om te bedanken voor die eer. In het prachtige boek “50 jaar amateurvoetbal” zegt hij daarover: ”we werden als echte amateurs geacht voor de eer van het vaderland te spelen. Voor trainingen en wedstrijden moesten wij vrij nemen, daar stond niets tegenover. Een reis naar Finland kostte mij een week, zonder inkomsten.” Hij maakte de zaak aanhangig bij de KNVB, die beloofde er naar te kijken. Dat duurde een jaar. Toen kwam er een vergoeding voor gemiste uren. Leget, een tweebenige middenspeler met een fluwelen traptechniek en met negen interlands de meest gekozen UVS’er, besloot toen terug te keren in de selectie van trainer Siem Plooyer.
Op Koninginnedag 30 april 1969 was de Kikkerpolder het toneel van de interland Nederland-Schotland. Dankzij heel veel vrijwilligers zorgde UVS voor een zeer geslaagde voorstelling waar maar liefst 7000 toeschouwers op af waren gekomen. Nederland won met 3-0 en Leo Holl nam het tweede doelpunt voor zijn rekening. Gerard Désar (inmiddels ook vice-voorzitter) stelde in het Leidsch Dagblad een dag later dat het er nog veel meer kijkers hadden kunnen zijn. Op het programma stond die dag namelijk ook de Leidse kraker LFC- Roodenburg aan de Boshuizerkade op het programma. Weliswaar werd die wedstrijd op het laatste moment afgelast, maar voor velen was de gang naar de Kikkerpolder toen al te laat. Drie jaar later stonden er opnieuw maar liefst drie UVS’ers in het oranje shirt. Arie Lagendijk, Gerard Désar en Jan Verver speelden in Voorburg op het veld van Wilhelmus de vriendschappelijke interland tegen de amateurs van Finland. Nederland won met 2-1. De Bondscoach was Arie de Vroet, die in 1978 assistent coach was van Ernst Happel bij het ‘grote’ Oranje tijdens de WK in Argentinië. Voor Arie Lagendijk en Jan Verver was het een een debuut en voor Gerard Désar een hernieuwde kennismaking, die in de 17e minuut tot zijn eigen ongenoegen, en eigenlijk nog tot op de dag van vandaag, een strafschop veroorzaakte. De penalty werd echter over het doel geschoten.
Het Leidsch dagblad constateerde dat de UVS’ers zich verdienstelijk hadden gemaakt in Oranje en dat het door de KNVB verstrekte lunchpakket in de smaak viel..
De gouden oranje jaren waren voor UVS daarna wel zo’n beetje voorbij. In 2006 werd de laatste officiële amateur-interland gespeeld en daarna viel het doek.
De scheidslijn tussen amateurs en profs werd langzamerhand in Nederland op zijn minst wat schimmig en voor de Olympische spelen was de amateur-eis inmiddels verleden tijd. Wat rest is statistiek. Samenvattend: de volgende 7 UVS’ers hebben ooit het in het Nederlands amateur elftal gespeeld:
Jan Leget 9x,
Leo Holl 4x,
Gerard Désar 2x,
Wally van Schooten 1x,
Arie Lagendijk 1x,
Jan Verver 1x,
Hennie Plezier 1x.
In het lijstje van clubs die spelers hebben afgestaan aan Oranje staat UVS op een keurige 19e plaats. En oh ja, DCG komt daar ruimschoots achteraan op plek 41.
Hebben we tenminste die slag alsnog gewonnen..
Simon van Meijgaarden