Kampioenskiekje
Soms raak je niet snel uitgekeken op een foto. Zeker als er veel te ontdekken valt op zo’n plaatje. Het overkwam ons bij de archiefgroep toen wij bezig waren met het ordenen van de zeer omvangrijke fotoverzameling van UVS. De bewuste foto, inmiddels 101 jaar oud (!) heeft al diverse malen een plaatsje veroverd in verschillende UVS-jubileumboeken, maar details waren (nog) niet bekend. Maar met wat speurwerk ontdekten wij een paar interessante zaken over dit gezellige tafereeltje. En wie weet is het wel een echte ’Kiek’.
Kampioensfeestje van UVS 1 in 1919
We herkennen we op de eerste rij zittend in het midden met voetbal aanvoerder en keeper Lolkes de Beer (later drie periodes voorzitter en inmiddels ook één van de drie erevoorzitters). Rechts naast hem I. Doornik en in datzelfde rijtje uiterst rechts Jan de Leeuw, één van de oprichters. De drie mannen op de voorgrond dragen een militair uniform, maar zijn hun kepies (=pet) in het feestgewoel kwijtgeraakt. De meest linkse militair is Janus Graafmans, die zijn glas nog eens volschenkt uit een flinke literfles. Naast hem toont onze UVS-soldaat met trots de vier tot dat jaar door UVS gewonnen kampioensmedailles.
De meest rechtse militair is M. Verhage. Drie heren op de achtergrond hebben zich inmiddels meester gemaakt van de militaire petten. De meest linkse is Jan van der Heemst. Sigaretten waren kennelijk in 1919 nog niet zo in zwang. Het lurken aan stenen pijpjes was kennelijk wel populair bij een flink aantal voetballers.
De blauwwitten bestonden vijf jaar. Financieel ging het nog niet echt voor de wind (er dreigde zelfs opheffing), maar op sportief gebied was er al het nodige te vieren geweest. Al tweemaal kampioen in de 3e en 2e klasse LVB (Leidse Voetbal Bond) en de mannen op de foto werden vervolgens in 1919 ongeslagen kampioen in de 1e klasse LVB. Dat werd veroverd op het veld van het jongensinternaat ‘Berensteyn’ in Voorschoten. De laatste wedstrijd van het seizoen werd een week later gespeeld in Sassenheim tegen Teylingen. Met een 1-3 zege werd deze jaargang op niveau afgesloten.
Aanvoerder en keeper Lolkes de Beer kwam er in het allereerste jubileumnummer van UVS in 1919 op terug en wist te melden dat de mannen er een hele gezellige dag van hadden gemaakt.
Onder het motto ‘glaasje op laat je rijden’ werd de heen- en terugreis gemaakt met twee gehuurde Jan Pleziers, een koets voortgetrokken door één of meerdere paarden. Het ritje van Sassenheim naar Leiden werd enige malen onderbroken om ergens ‘aan te leggen’. Vast om een glaasje prik te drinken…
Jan Plezier
Aangekomen in Leiden werd er nog eens uitvoerig door de hele stad getoerd om daarna af te stappen op de Herensingel 11, waar bij verlofhouder Cornelis Haneveld (evenals zijn broer Pieter later een periode voorzitter van UVS) alcoholische versnaperingen genuttigd konden worden. Het seizoen werd later met een “schitterende feestavond en een gezellig bal” afgesloten in de toenmalige Theetuin aan de Witte Singel, waar Pieter Haneveld die avond als allereerste UVS’er benoemd werd tot lid van verdienste.
Uitspanning aan de Witte Singel
Het is onduidelijk of de groepsfoto gemaakt is aan de Heren- of Witte Singel. Wat we wel weten is dat Lolkes de Beer schreef dat “wij ons lieten kieken”. Een kiekje maken stamt af van de Leidse fotograaf David Israël Kiek, die eind 19e eeuw in Leiden bekend en beroemd werd door zijn groepsfoto’s van o.a. feestende studenten, waarbij het spontane karakter en de zelfbedachte opstelling opvielen.
Een kiekje met Leidse studenten
In 2015 was in de Universiteitsbibliotheek aan het Rapenburg een tentoonstelling met originele Kiek-foto’s met als titel ‘Tussen Kunst en Kiek’. Een originele Kiek vertegenwoordigt nu nog een zekere geldelijke waarde. Kiek overleed in 1899. Hij kan de kampioensfoto dus niet zelf gemaakt hebben, maar zijn vier zonen hebben het bedrijf voortgezet. En, wie weet is UVS in het bezit van een echte Kiek. Gelet op de formulering van Lolkes de Beer in het jubileumnummer en de sfeer en compositie van de foto zou dat best kunnen. Als we daar nog achter komen laten wij het u weten. Kiek is inmiddels een ingeburgerde zegswijze geworden via ‘een kiekje maken’ en wordt in Leiden geëerd met een monumentje op het Kiekpad achter stads-café van der Werff.
Kiek aan de Rijnsburgersingel
De namen van de overige feestvierders zijn ons nog niet bekend, maar mocht er een bekende of familielid ontdekt worden dan horen we dat graag via archief@uvs-leiden.nl
Namens de archiefgroep,
Simon van Meijgaarden